سقوط دولت دموکرات نوین و پیروزی قاطع حزب محافظهکار متحد در انتخابات استانی آلبرتا
هومن کبیری پرویزی – ونکوور
سهشنبهٔ گذشته آلبرتا انتخاباتی فراموشنشدنی را پشت سر گذاشت و حزب محافظهکار متحد (UCP) با پیروزی چشمگیری قدرت را از دستان «دولتِ تصادفی» دموکرات نوین، بهزعم جیسون کِنی نخستوزیر جدید این استان، خارج کردند. هر چند شکست دولت حاکم آلبرتا به سختیِ شکست لیبرالها در انتاریو در مقابل محافظهکاران نبود و حزب دموکرات نوین با بهدست آوردن کرسیهای لازم در ادمونتون توانست به جایگاه اپوزیسیون رسمی در مجلس قانونگذاری این استان برسد، ولی این شکست آنقدر قاطع بود که بعید است تا مدتی طولانی حزب دموکرات نوین در آلبرتا بتواند به پیروزی دوباره در انتخابات فکر کند.
بهدنبال برگزاری این انتخابات، مؤسسهٔ تحقیقاتی انگس رید، در نظرسنجیای به بررسی دلایل پیروزی این حزب پرداخت [۱]. بر اساس یافتههای این نظرسنجی، مهمترین نگرانی آلبرتاییها در این انتخابات وضعیت اقتصادیشان بهویژه نگرانیهای فزاینده در صنایع نفت و گاز و عدم موفقیت در افزایش میزان فروش محصولات نفتی به بازار بوده است. مخاطبان این نظرسنجی، درست چند روز مانده به برگزاری انتخابات، مشکلات در صنایع نفت و گاز و مناقشه بر سر کشیدن خط لولهٔ مشتقات نفتی از طریق بریتیش کلمبیا را مهمترین مشکل استانشان دانستند، حتی مهمتر از مواردی چون بیکاری، نظام بهداشت و درمان، آموزش و مالیات.
خلاصهٔ یافتههای این نظرسنجی در نمودار زیر آمده است:
آلبرتاییهای نگران از شرایط اقتصادی استان محل سکونتشان، در پاسخ به پرسشی که چه کسی میتواند مشکلات اساسی اقتصادی استانشان را مدیریت کند، قاطعانه جیسون کِنی را برگزیدند. بیش از نیمی از مخاطبان این نظرسنجی در پاسخ به سه پرسش دربارهٔ اینکه چه کسی میتواند مشکلات صنایع نفت و گاز را مدیریت کند؟ چه کسی میتواند شغلهای بیشتری برای آلبرتاییها فراهم کند؟ و چه کسی میتواند بهطور کلی همهٔ ابعاد اقتصادی این استان را مدیریت کند؟ جیسون کِنی را برگزیدند و حتی در پاسخ به این پرسش که چه کسی میتواند طبقهٔ کارگزاران عادی را نمایندگی کند هم نزدیک به نیمی از مخاطبان (۴۷ درصد) باز جیسون کِنی را برگزیدند. حال آنکه احزاب محافظهکار عموماً توسط عامهٔ مردم به در نظر نگرفتن مشکلات طبقهٔ عادی و متوسط شهرت دارند و عموماً احزاب چپگرا به دفاع از حقوق این طبقهها شناخته میشوند. ولی ریچل ناتلی و حزب دموکرات نوین آلبرتا، تنها نظر موافقِ ۳۶ درصد مخاطبان این نظرسنجی را داشتند. خلاصهٔ این موارد در نمودار زیر آمده است:
بهجز این، آلبرتاییها جیسون کِنی را همچنین برای ایستادگی برای منافع استانشان در مقابل دولت فدرال قابلتر دیدند.
هرچند حزب دموکرات نوین نتوانست قدرت را حفظ کند و ریچل ناتلی رهبر این حزب در حل مشکلات اقتصادی استان بهویژه مشکلات صنایع نفت و گاز ناموفق بود، ولی از دید آلبرتاییها درصد مقبولیت او بهعنوان رهبر حزب به درصد مقبولیت جیسون کِنی، نخستوزیر آتی این استان، بسیار نزدیک است. درصد مقبولیت رهبران احزاب مختلف آلبرتا در نمودار زیر نشان داده شده است:
اینکه عدم موفقیت ریچل ناتلی در رفع مشکلات صنایع نفت و گاز آلبرتا تا چه حد در توان او در جایگاه نخستوزیر استان و تا چه حد بهدلیل مخالفتهای جان هورگان، نخستوزیر بریتیش کلمبیا، و مسائل دیگر، خارج از توان او بوده جای بحث و بررسی دارد، ولی نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که آلبرتاییها حکم خودشان را در این زمینه صادر کردهاند. ۴۶ درصد آلبرتاییها با این گزاره که «ریچل ناتلی بهاندازهٔ کافی برای دفاع از منافع استان در حوزهٔ صنایع نفت و گاز تلاش نکرده است»، «کاملاً موافق» بودهاند، ۱۲ درصد آنها هم با آن «موافق» بودهاند و تنها ۲۰ درصد آنان با این گزاره «کاملاً مخالف» بودهاند. پاسخ به این پرسش در نمودار زیر جمعبندی شده است.
انتخاب جیسون کِنی، چه پیامدهایی برای بریتیش کلمبیا دارد؟
همانطور که در بالا اشاره شد، وضعیت نامناسب صنایع نفت و گاز آلبرتا و عدم توفیق ریچل ناتلی در افزایش فروش مشتقات نفتی این استان، مهمترین عامل سقوط دولت او بود. یکی از دلایل اصلی این ناکامی هم مخالفت صریح دولت بریتیش کلمبیا با کشیده شدن خط لولهٔ مشتقات نفتی آلبرتا به بریتیش کلمبیا برای صدور از طریق بندر برنابی در بریتیش کلمبیا بود که نهایتاً به خرید پروژهٔ خط لوله توسط دولت فدرال کانادا انجامید. البته این پروژه هنوز هم بهدلیل مخالفتهای دولت بیسی و اقوام اولیه راه به جایی نبرده است. اختلاف بین دو نخستوزیر استانهای همجوار بریتیش کلمبیا و آلبرتا سرانجام لاینحل باقی ماند. در طول مدت کمپین انتخاباتی، جیسون کِنی، نخستوزیر آتی استان آلبرتا، مصرانه ناتلی را به کمکاری در این زمینه متهم کرد و در عین حال از تهدید بریتیش کلمبیا هم کوتاهی نمیکرد. او در جمعهٔ پیش از برگزاری انتخابات استانی آلبرتا در جمع هوادارانش در ادمونتون و در واکنش به قول کندی استوارت، شهردار ونکوور، برای دستیابی به هدف تبدیل شهر ونکوور به شهری بدون کربن در سال ۲۰۴۰، وعدهٔ «بستن شیر بنزین» بریتیش کلمبیا «بهفاصلهٔ یک ساعت» پس از ادای سوگند نخستوزیری را تکرار کرد و با اشاره به نقش کندی استوارت، نمایندهٔ فدرال پیشین حوزهٔ جنوب برنابی، و حزب متبوعش در مخالفت با طرح خط لولهٔ مشتقات نفتی گفت: «اگر نیودموکراتهای بریتیش کلمبیا به بلوکه کردن انرژی ما ادامه بدهند، ما با خوشحالی شهری بدون کربن را در سال ۲۰۲۰ به آنها هدیه میدهیم.»
هر چند بسیاری از کارشناسان چنین وعده و اظهاراتی را بیشتر خودنمایی و وعدههای انتخاباتی نهچندان عملی ارزیابی میکنند و حتی از لحاظ اقتصادی به زیان آلبرتا قلمداد میکنند [۲]، ولی چیزی که روشن است این است که جیسون کِنی شمشیر را برای بیسی از رو بسته است. هر چند چنین موضعی در استانی که در حال حاضر صنایع نفت و گاز برای مردمش از داشتن شغل مهمتر شده است، کاملاً قابل درک است، ولی عملی بودن چنین مواضع تندی در سطح بین استانی و فدرال چندان عملی بهنظر نمیرسد.
در هر حال، با توجه به اینکه مدت زمان زیادی به آن «ساعت موعود» آقای کِنی باقی نمانده و دولت او در سیام آوریل سوگند یاد خواهد کرد، میتوان خیلی زود دریافت که او چقدر در تحقق وعدهاش برای تبدیل شهر ونکوور به شهری عاری از کربن در سال ۲۰۲۰ مصم است!